Halfweg september werd, ter hoogte van de Oostendse stadbibliotheek Kris Lambert, ‘de Palestijnse boom met een verhaal’ en het daarbij horende kunstwerkje, plechtig ingehuldigd. Meer dan honderd mensen woonden de plechtigheid bij. De olijfboom was op 14 maart 2022 een geschenk aan Oostende van de Palestijn Mohanad Qufaisha uit Hebron (Westelijke Jordaanoever). Hij was als toenmalig bestuurslid van Youth Against Settlements één van de campagnegasten van Broederlijk Delen. De olijfboom is een universeel symbool van vrede. Voor Palestijnen is de olijfboom op de allereerste plaats een krachtig symbool van de verbondenheid met hun thuisland.

(Lees verder onder de foto)

Een beeldend spoor

Naast de olijfboom staat een beeldend werk van Danny Smet. Centraal staat de olijftak in een poort. De poort heeft de vorm van een sleutelgat. Daarboven ligt een sleutel. Een sleutel opent de deur naar een huis, een thuis, een land. Door het werk loopt een scheur. De scheur is geaccentueerd met goud. Het is het litteken van de Nakba. De Nakba is een blijvend letsel. We mogen het niet vergeten. Het is er. En het moet erkend worden. Het mag en moet zichtbaar zijn uit respect voor hen die lijden.

Symbool van de vluchtelingen

Wie het Aida vluchtelingenkamp in Bethlehem binnengaat, stapt door een grote poort die de vorm heeft van een sleutelgat. Daarop ligt een reusachtige stalen sleutel. De sleutel is negen meter lang en weegt bijna een ton. De sleutel is bekend als ‘de Sleutel van de Terugkeer’. De sleutel herinnert aan de Nakba, het litteken dat de Palestijnse bevolking meedraagt sinds 1948: het verlies van huis en land. Maar de Nakba houdt maar niet op en wordt nog steeds niet erkend. Vandaag uit de Nakba zich in etnische zuivering, apartheid, vervolging, verdrijving en genocide. De sleutel symboliseert het Recht op Terugkeer, dat de Verenigde Naties in 1948 in resolutie 194 vastlegden.

In beweging brengen

Het beeldend werk bij de Palestijnse olijfboom heeft de bedoeling bij de voorbijganger ‘emoties’ op te roepen. Het woord emotie komt van het Latijnse woord emovere, samengesteld uit ‘e’- en ‘movere’, wat letterlijk ‘uit’ en ‘in beweging brengen’ betekent. Hopelijk kunnen de Palestijnse olijfboom en het beeldend werk de voorbijganger prikkelen, doen stilstaan om dan weer in beweging te komen, met respect voor de Palestijnse slachtoffers, in beweging naar een betere morgen, in verbondenheid met de Palestijnse bevolking.

Het beeldend werk is ook voorzien van een QR-code. De toevallige voorbijganger of toerist die de code scant, krijgt het verhaal van de Palestijnse olijfboom te lezen naast informatie over Palestina, de Nakba, Hebron, Youth Against Settlements en Olijven & Dadels.

Moge de olijfboom en het beeldend werk een beeldend spoor zijn van hoop voor de slachtoffers van de voortdurende Nakba, een beeldend spoor dat je in beweging brengt, een beeldend spoor van blijvende verbondenheid en solidariteit met de Palestijnse bevolking.
(Klaar Sterckx, werkgroep Olijven & Dadels Oostende)