BMLIK-O bestaat 25 jaar: ‘Mensen in armoede en mensen niet in armoede één in de strijd’

2020 zou het jubileumjaar worden van de Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen-Oostende (BMLIK-O). 25 jaar strijden tegen armoede, dat kan tellen en ze gingen er een lap op geven met een feestelijk moment: samenzijn, elkaar ontmoeten, een hapje en een drankje, en misschien ook een ‘danske’ placeren, waarom niet! Ook voor de mensen die iets minder vertrouwd zijn met de problematiek van mensen in armoede stond iets op stapel wat de moeite waard was… Maar corona gooide roet in het eten. Het is nog even afwachten om het zilveren jubileum te vieren.

Geëngageerde medestanders
“Voor mij begon het allemaal 25 jaar geleden”, zo steekt Rita van wal. “Ik was toen werkzaam in de mutualiteit, waar ik regelmatig in contact kwam met mensen in armoede, die, vaak uit onwetendheid, niet kregen waar ze recht op hadden. Ik ontwikkelde een speciaal oor en oog voor deze mensen zodat ze niet nog eens door de mazen van het net zouden vallen. Ik verdiepte mij in de problematiek van armoede en armoedebestrijding en sloot mij in eerste instantie aan bij ATD Vierde Wereld, de beweging rond Père Joseph Wresinki. Later kwam ik André De Cock tegen toen hij mensen in armoede opzocht in Oostende en ik werd daarnaast ook vrijwilliger bij BMLIK-O, een vereniging waar armen het woord nemen.”

De figuur van Père Joseph inspireerde ook Guido om zich in te zetten voor de mens in armoede. “In 1998 bracht wijlen Rik ’t Jampens mij in contact met André. Hij leerde mij een andere benadering van armoedebestrijding kennen: onbevooroordeeld luisteren naar mensen in armoede moet ons de nodige kennis verstrekken om doeltreffend en structureel de armoede te bestrijden. Hij vertelde me vol passie over Père Joseph, die de soepbedeling in het daklozenkamp Noisy-le-Grand in Parijs stopzette en de armen bewust maakte van hun kracht. Die kracht zouden ze gebruiken om het lot van alle mensen in armoede te verbeteren.

‘Armoede is een schending van de mensenrechten, we zijn verplicht ons te verenigen om die rechten te doen eerbiedigen!’

zo argumenteerde Père Joseph, Ik was meteen enthousiast en schreef mij in als vrijwilliger in André’s Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen.”

Vertrouwen winnen
Gudrun is als groepswerker verbonden aan BMLIK-O en kreeg waarden als betrokkenheid en empathie met de paplepel mee. “Mijn vader was sterk geëngageerd met mensen die hier politiek asiel aanvroegen. Er was wel altijd iemand waar hij papieren voor in orde maakte of die hij meenam naar verschillende diensten. Hij was een soort ‘buddy’ avant la lettre. Toen ik een tiental jaren geleden de vacature zag van groepswerker wist ik niet zo goed wat ik kon verwachten. Ik stond versteld van de dagelijkse strijd die mensen in armoede moeten leveren en dat hun rechten niet opgenomen worden. Ik leerde dat het onbevooroordeeld luisteren naar hen belangrijk is en dat vertrouwen iets is dat moet groeien. Gaandeweg ervaarde ik hoe mensen die in armoede leven zoveel kracht hebben om elke dag op te staan, om door te gaan en hoe creatief zij zijn in het dagelijks overleven.”

Werken mét mensen
“Na meer dan 20 jaar is mijn engagement sterker dan ooit”, zo gaat Guido verder. “Nog steeds kijk ik uit naar de maandelijkse bijeenkomsten met medestanders én mensen in armoede waar ik hun kennis over bepaalde thema’s mag noteren. Op die manier komen heel wat knelpunten, waar wij nooit aan zouden denken, naar boven. De strijd tegen de armoede kan dus maar best vertrekken vanuit hun kennis. Op basis van hun getuigenissen formuleren we voorstellen waarmee we naar diensten of de overheid gaan. Deze dialoogmomenten zorgden telkens voor een verbetering voor alle mensen in armoede. De resultaten van deze gesprekken vinden ondertussen hun weg in verschillende publicaties. In 2015 verscheen ‘Een toekomst voor onze jongeren & waardig begraven worden’, in 2018 verscheen ‘Recht op een goede gezondheidszorg’, daarna werkten we rond ‘(Samen-)wonen en de invloed op inkomen’. Momenteel werken we rond het thema ‘schulden’. Het doet deugd om te zien dat de gezinnen door onze samenwerking sterker worden. Zij blijven alvast enthousiast en gemotiveerd om in gesprek te gaan.”

Na 25 jaar vrijwilligerswerk in ATD Vierde Wereld-Kust en BMLIKO is Rita nog altijd overtuigd dat het niet is ‘werken voor de armsten’, maar werken mét hen. “Zij zijn niet zozeer de doelgroep, maar wel het uitgangspunt van onze werking, zij moeten steeds centraal staan. Zo wil ik een brug zijn tussen mensen in armoede en de samenleving en ingaan tegen de vele vooroordelen die deze mensen moeten aanhoren.”

Verder blijven strijden
“Mensen die in extreme armoede leven, weten dingen die anderen nooit zullen begrijpen, dingen die anderen zich niet kunnen voorstellen. De kennis van beroepskrachten, politici, sociaal werkers zijn zinvol en noodzakelijk, maar het is een andere kennis dan de ervaringskennis van mensen in extreme armoede. Iedere kennis is onvolledig en daarom is het noodzakelijk om deze kennis samen te brengen om tot goede beslissingen te komen voor de mensen in miserie. Iedereen leert door iedereen en iedereen leert aan iedereen, daar wil ik mee aan verder werken. Zolang de armen geen volwaardige stem, geen volwaardige plaats krijgen in onze maatschappij, blijf ik verder strijden”, klinkt Rita vastberaden.

Verontwaardigd blijven
Ook Guido is vastberaden: “Of ik dat dan nooit moe word? Jazeker, soms overvalt me wel eens de moedeloosheid omdat het weer niet (vlug genoeg) vooruitgaat. Maar door de vele contacten met en getuigenissen van mensen in armoede, haalt de verontwaardiging het steeds weer op de moedeloosheid. Het is een stuk van mezelf geworden. Hoe zou ik – die het zoveel beter heb – kunnen, durven afhaken en deze mensen in de steek laten? Hun getuigenissen hebben pas zin als wij die blijven verspreiden en bekend maken in de maatschappij.”

Structurele aanpak
De pandemie heeft sterk duidelijk gemaakt hoe armoede allesomvattend is: je zal maar in een lockdown als alleenstaande moeder met 3 kinderen op een klein appartementje wonen: thuiswerk, digitaal les volgen, alleen naar de winkel, ontspanning?,… Hierrond wil Guido nog het volgende kwijt: “Dat naar aanleiding hiervan de media zo sterk de focus leggen op de toegenomen voedselbedeling raakt me diep. Dat er nog steeds (en steeds meer) nood is aan voedselpakketten toont toch aan dat de armoedebestrijding in Vlaanderen structureel moet aangepakt worden. Een rijke regio mag zijn inwoners toch niet afhankelijk laten van goedbedoelde voedselbedeling? Of vergeten wij art. 25 van de Universele Verklaring voor de Rechten van de mens: Ieder mens heeft recht op een voldoende inkomen om voor de gezondheid en het welzijn van zijn gezin te kunnen instaan, waaronder inbegrepen voeding, kleding, huisvesting en geneeskundige verzorging. Tja, er is duidelijk nog werk aan de winkel!”

Op zoek naar…
De maatregelen rond corona zorgen ervoor dat ontmoetings-, culturele- en ontspanningsactiviteiten of verschillende projecten niet meer kunnen doorgaan, waardoor mensen in armoede nog meer geïsoleerd dreigen te geraken. Toch houden de medestanders van de Beweging ook in deze tijd contact met hun mensen voor zover dit mogelijk is. Een wandeling, telefoontje of stoepgesprek kunnen vandaag soms wonderen verrichten. Ook een aantal fondsenwervende activiteiten waren praktisch onmogelijk. Dus wil Gudrun via ons medium een oproep doen: “Via Vlaanderen worden wij gesubsidieerd. En dat is op zich een bemoedigend teken. Het betekent dat hoge pieten in Brussel weten dat er mensen in ons klein landje uitgesloten worden en achtergesteld raken. Maar de groep mensen in armoede groeit met de dag, onze groep wordt groter en groter. Om onze werkgroepen en projecten te bestendigen hebben we bijkomende centen nodig. Elke bijdrage, groot of klein, wordt gewaardeerd! We hopen om onze werking, die echt wel het verschil maakt in het leven van vele minderbedeelde mensen, in zijn geheel te kunnen verder zetten.”

Je kan je bijdrage overmaken op rekening BE83 8939 4407 6615 van BMLIK vzw met de vermelding ‘werking Oostende’. Vanaf 40 euro krijg je in het daaropvolgende jaar een fiscaal attest. Dank alvast om hun werking te ondersteunen.

Handen uit de mouwen…
Zin om mee de handen uit de mouwen te steken? “Omdat armoede slechts kan aangepakt worden in een samenwerking tussen mensen in armoede en mensen niet in armoede, zijn we steeds op zoek naar vrijwilligers met dezelfde visie, mensen die geloven dat armoede in onze rijke samenleving een onrecht is. Wil je met ons meewerken, neem dan gerust contact op met mij”, besluit Gudrun ons gesprek.
Contact Gudrun Rosseel: 0478 22 38 22 – https://bmliko.com/

(JV)

Misschien zag je tijdens je wandeling of fietstocht onlangs de fototentoonstelling van BMLIK-O in de Koninklijke Gaanderijen. Dit initiatief wilde via dialoog en middels fotografie nagaan hoe mensen met een laag inkomen kijken naar de wereld en de maatschappij. Dit leverde enkele unieke foto’s op met elk een straf verhaal. Fotografie is slechts één van de projecten waar de Beweging op inzet, eenvoudigweg omdat via het project de stap om zijn/haar persoonlijk verhaal te brengen makkelijker is.